Alcoholgehalte

De methoden die de amateur ter beschikking staan om de alcohol te meten zijn verre van absoluut. Dit wil zeggen dat zij ons benaderende waarden geven. Sommige alcoholbepalingen moeten analytisch juist zijn tot op een tiende van een graad. Zo b.v. wanneer het gaat om accijnsaangelegenheden. De methoden door de amateurs toegepast, hebben meer een vergelijkende waarde. Men kan onderling gaan vergelijken en daarmee ook de werkmethode, de grondstoffen en de samenstelling evalueren. Hieronder staan twee methoden omschreven om het alcoholgehalte in bier (en wijn) te bepalen.

Methode 1

Met een densimeter kan men op de meest eenvoudige manier het alcohol gehalte van bier bepalen. Hiervoor moet men enkel het stamwortgehalte (densiteit) kennen van de wort en de densiteit van het bier. Het alcoholgehalte bij benadering wordt dan gegeven door de volgende formule : ( a-b ) / deelfactor = vol% alcohol.
waarin a: densiteit van de wort
waarin b: densiteit van het bier

Deze deelfactor is afhankelijk van het soortelijk gewicht (sg) voor de gisting. In onderstaande tabel staan de deelfactoren bij de soortelijke gewichten.

start sg
deelfactor
1,160
6,820
1,150
6,845
1,140
6,870
1,130
6,900
1,120
6,930
1,110
6,965
1,100
7,000
1,090
7,045
1,080
7,090
1,070
7,145
1,060
7,200
1,050
7,295
1,040
7,390
1,030
7,455
1,020
7,520

Voorbeeld :
Het stamwortgehalte(densiteit) bedroeg 1055 en densiteit van het bier is 1010. Het alcohol gehalte van dit bier is dan : (1055-1010) / 7,20 = 6,25 vol%.

Methode 2

Deze methode is eigenlijk voor de bepaling van het alcohol gehalte van wijn maar werkt waarschijnlijk ook voor bier. Neem 200 ml bier en meet het soortelijk gewicht. Damp dit in tot de ongeveer de helft van het oorspronkelijk volume zodat de alcohol eruit is. Vul dit nu aan met (gedestilleerd) water tot het oorspronkelijk volume. Meet het soortelijk gewicht. Uit het veschil in soortelijk gewicht kan nu m.b.v. onderstaande tabel het alcohol gehalte worden bepaald.

verschil in sg
vol.% alcohol
1
0,66
2
1,34
3
2,02
4
2,71
5
3,42
6
4,14
7
4,88
8
5,63
9
6,40
10
7,18
11
7,98
12
8,80
13
9,65
14
10,51
15
11,40
16
12,30
17
13,20
18
14,10
19
15,10
20
16,00
21
17,00
22
18,00
23
19,00
24
20,00
25
21,00
26
22,00